توزیع های مختلف لینوکس

یکی از سوالات مطرح برای کاربرانی که قصد کار با سیستم عامل لینوکس را دارند، انتخاب توزیع (Distribution) است و اینکه چرا انواع مختلفی از لینوکس وجود دارد و کدامیک مناسب تر است؟ در این مقاله فقط به معرفی اصول و مفاهیم توزیع های لینوکس و معرفی برخی از آنها می پردازیم و مقایسه توزیع های مختلف را در مقاله ای جداگانه بررسی خواهیم کرد.

● توزیع چیست؟
همان طور که می دانید سیستم عامل لینوکس به خودی خود یک سیستم عامل آزاد و رایگان است. لینوکس را هر کس می تواند جمع آوری کرده و به نام خودش به رایگان عرضه کرده و به فروش برساند. علت چیست؟ سیستم های لینوکس از بخش های بسیار زیادی تشکیل شده که هر بخش آن توسط عده ای خاص توسعه می یابد که هر کدام در یک نقطه از جهان قرار دارند. می گویند لینوکس مانند هواپیمایی است که هر قسمت آن را در یک کشور ساخته اند. (البته این نکته نقطه قوت آن به شمار می رود. ) در صورتی که شما به عنوان یک کاربر بخواهید یک لینوکس داشته باشید، باید تمام این قطعات را جداگانه جمع آوری کرده و پس از کامپایل استفاده نمایید.

درصدت کمی از مردم این امکان و توانایی را دارند. بنابراین افراد و شرکت های محدودی علاوه بر جمع آوری این قطعات مجزا، برای مجموعه گردآوری شده توسط خود برنامه هایی نصب و مدیریت نموده تا کاربران کار نصب و مدیریت سیستم عامل به آسانی انجام دهند. به این مجموعه ها که توسط افراد و شرکت های مختلف گردآوری شده است، توزیع یا Distribution لینوکس می گویند.

● علت تنوع توزیع ها چیست؟
هر یک از توزیع های لینوکس دارای ویژگی های خاصی است که آن را از توزیع دیگر متمایز می کند. مثلا ممکن است نصب آنها با هم تفاوت داشته باشند (االبته اصول نصب همه لینوکس ها یکسان است) و یا ابزارهای مدیریت گرافیکی تهیه شده با هم متفاوت باشند و یا نسخه برنامه هایی که با یک توزیع خاص ارائه می شوند جدیدتر یا قدیمی تر باشند، محل فایل های پیکربندی آنها متفاوت باشد و یا ممکن است توزیع هایی برای امور خاصی مانند سرویس دهنده، ایستگاههای کاری، کامپیوترهای قدیمی، مدیریت شبکه طراحی شده باشند بنابراین هر فرد یا گروه خلاقی می تواند توزیع مخصوص خود را ارائه نماید.

مثلا برخی از توزیع ها برای نصب و پیکربندی آسان بهینه سازی شده اند. توزیع ها به دو صورت تجاری و رایگان ارائه می شوند. یعنی در ازای دریافت برخی از آنها باید پول پرداخت شود و برخی از آنها رایگان هستند. البته به هر حال شما در اکثر موارد قادرید تا یک توزیع لینوکس را چه رایگان و چه تجاری به تعداد نامحدود کپی و توزیع نمایید. اکثر توزیع های غیر تجاری و برخی از توزیع های تجاری بصورت رایگان از سایت های مربوطه قابل دانلود هستند.

در صورتی که لینوکس را یاد بگیرید، مهم نیست از چه توزیعی استفاده کنید. چون همه آنها ذاتا شبیه هم هستند و تمام اموری که در یک توزیع انجام می دهید، در توزیع دیگر نیز قابل انجام خواهد بود (شاید به نحو دیگر). برخی از توزیع ها به دلیل تغییرات و بهینه سازی در توزیع های دیگر ایجاد شده اند که آنها توزیع های مبتنی بر یک توزیع می نامند. مثلا توزیع لیبرانت یک توزیع مبتنی بر دبیان است. یا مثلا توزیع فارسی شبدیکس یک توزیع مبتنی بر کناپیکس است که در آن امکانات فارسی اضافه شده است.

● شما هم می توانید!
بله در صورتی که لینوکس را کاملا یادگرفته باشید و مقداری خلاقیت و برنامه نویسی بلد باشید، قادر خواهید بود تا توزیع خودتان را ایجاد کنید. راهنماهای بسیاری در مورد ایجاد یک توزیع لینوکس منتشر شده است که یکی از بهترین این راهنماها، کتاب LFS یا Linux From Scratch نام دارد.

● کدام توزیع؟
همانطوری که در بالا اشاره کردیم، هر یک از توزیع ها دارای ویژگی های خاص خود هستند. به عنوان مثال مراحل نصب یک توزیع بسیار راحت است و توزیع دیگر از نظر پایداری و امنیت مطرح می باشد.

انتخاب توزیع بستگی به شرایط زیر دارد:

● سطح علمی کاربر

● مورد استفاده از لینوکس

● ویژگی های توزیع

● بازار

اکنون به بررسی یکایک این شرایط می پردازیم.

الف) سطح علمی کاربر: کاربرانی که دارای آشنایی کمتری با لینوکس هستند، جذب توزیع های می شوند که دارای ابزارهای پیکربندی گرافیکی است که آنها قادر می سازد راحت تر سیستم شان را اداره و نصب نمایند. همچنین دارای نرم افزارهای جدیدی باشد که به آنها حداکثر قابلیت ها را ارائه نماید. از توزیع هایی که برای کاربران تازه کار بسیار مناسب هستند، می توان زوزه (SuSE)، ردهت (RedHat)، مندریک (Mandrake)، لیندوز (Lindows)، لیکوریس (Lycoris)، مپیس (Mepis) و XandarOS را نام برد. کاربرانی که پیشرفته تر هستند و ابزارهای پیکربندی گرافیکی برایشان مهم نبوده، کیفیت و سرعت سیستم برایشان مهم تر است جذب توزیع های حرفه ای مانند دبیان (Debian)، جنتو (Gentoo) و اسلاکور (Slackware) می شوند. دبیان به سخت نصب شدن معروف بوده و اسلاکور هم هیچ ابزار پیکربندی گرافیکی ندارد. ولی در عوض هر دو این توزیع ها بسیار با کیفیت و پایدار هستند.البته همان طور که اشاره کردیم این توزیع ها بیشتر به درد کاربران حرفه ای این سیستم عامل خواهد خورد تا افراد مبتدی و تازه کار.

ب) مورد استفاده از لینوکس: برخی از توزیع ها مخصوص نیازهای خاصی طراحی شده اند. امروزه از اصلی ترین نیازها می توان به سرویس دهنده ها و ایستگاه های کاری اشاره نمود.البته برخی از توزیع ها مانند «ردهت» و «دبیان» این امکان را به شما می دهند که هنگام نصب، نوع مصرف آنها را تعیین کنید و با توجه به انتخاب شما، نرم افزارهای مربوط به آن نصب خواهند شد. برخی از توزیع تنها مخصوص یک نیاز طراحی شده اند و دارای ابزارهای مربوط به آن نیاز می باشند. مثلا لینوکس کناپیکس (Knoppix) که یک توزیع روی میزی است، تنها دارای ابزارهایی است که برای کاربران روی میزی کاربرد دارد و یا لینوکس SOL وظایفی دارد که تنها به درد یک سرویس دهنده می خورد.

ج) ویژگی های توزیع: برخی اوقات یک توزیع دارای ویژگی های است که آن را برای برای استفاده قابل انتخاب می سازد. مثلا لینوکس اورالوکس (Oralux) دارای امکانات مخصوص نابینایان می باشد. مانند شناسایی صفحه نمایش های بریل و یا مرور صوتی وب و پست الکترونیک. ویا یک لینوکس ممکن است سخت افزارهای خاصی را به خوبی پشتیبانی نماید. و یا ممکن است سرعت وکیفیت یک توزیع یا آسانی استفاده از آن ملاک انتخاب قرار گیرد.

د) بازار: ممکن است موجود بودن یک توزیع در بازار و یا نبود آن ملاک انتخاب باشد. مثلا در ایران فراوان ترین توزیع لینوکس، توزیع ردهت است و به همین دلیل برخی افراد و موسسات لینوکس را به نام ردهت می شناسند.در صورتی که این تصور کاملا اشتباه است و ردهت فقط یکی از توزیع های لینوکس است نه خود لینوکس.

 

 

 

http://fedoraproject.org

“فدورا” یک توزیع چند منظوره و قوی از GNU/Linux است که توسط شرکت Redhat پشتیبانی می شود. پشتیبانی مناسب، تنظیمات پیشرفته، پکیج های نرم افزاری فراوان، پایداری، امنیت و کارایی بالا، این توزیع را به انتخاب اول بسیاری از کاربران حرفه ای تبدیل کرده است. برای اطلاعات بیشتر در مورد این توزیع به پایگاه رسمی این پروژه مراجعه نمایید.

 

 http://www.opensuse.org

“اوپن سوزه” یکی از کامل ترین و حرفه ای ترین توزیع های لینوکس است که به علت وجود نصاب قدرتمند، ظاهر چشم گیر، گرافیک قوی، امنیت بالا، تنظیمات پیشرفته و پکیج های نرم افزاری کامل به یکی از اصلی ترین توزیع های لینوکس تبدیل گشته است. اطلاعات بیشتر پیرامون این توزیع در سایت زیر موجود است.

http://www.debian.org

“دبیان” از قدیمی ترین توزیع های GNU/Linux است. این سیستم عامل در سال 1993 به بازار عرضه شد و از مزایای آن می توان به پایداری و پشتیبانی از معماری های مختلف کامپیوتری اشاره نمود. همچنین این سیستم عامل دارای یکی از بزرگترین اجتماعات کاربری لینوکس بوده و بنابراین مستندات آن به بسیاری از زبان های زنده دنیا ترجمه شده است. نبود ابزار های گرافیکی مناسب، کاربری این سیستم عامل را برای کاربران کامپیوتر های شخصی تحت تاثیر قرار داده و معمولا در کامپیوتر های سرویس دهنده (Server) مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین بسیاری از توزیع های مشهور لینوکس مثل Ubuntu، بر پایه ی Debian ساخته شده اند. برای اطلاعات بیشتر در مورد این توزیع می توانید به وب سایت زیر مراجعه نمایید.

 

 

http://www.ubuntu.com

“اوبونتو” یک توزیع بسیار کاربر پسند بر اساس توزیع Debian است که در سال 2004 عرضه شد و در مدت نسبتا کوتاهی توانست درصد زیادی از کاربران را مجذوب خود نماید.

رابط کاربری زیبا و ساده، نصب سریع و آسان، سرعت بالا، پشتیبانی و به روز رسانی های منظم و مستندات کامل از مزایای این سیستم عامل به حساب می آید. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این توزیع به وبگاه زیر مراجعه نمایید.

 

 

BackTrack Linux

“بک ترک” توزیعی مبتنی بر Ubuntu است که به منظور کشف نقاط آسیب پذیر و تست نفوذ، ویژه متخصصان امنیتی و هکر ها طراحی شده است. اکثر هکر ها و متخصصین امنیت از این سیستم عامل و ابزار های قوی موجود در آن برای اهداف خود بهره می برند. اطلاعات جامع تر در باره این توزیع را از سایت زیر بیابید.

 

 

http://www.parsix.org

“پارسیکس” یک توزیع انعطاف پذیر و پایدار مبتنی بر Debian است که در سال 2005 توسط هم وطن عزیزمان جناب آقای “آلن باغومیان” به عنوان توزیعی بهینه شده برای کامپیوتر های دسکتاپ و لپ تاپ عرضه شد. این توزیع به علت سادگی در نصب و همچنین امکانات گسترده پارسی نویسی از جمله فرهنگ لغات پارسی، می تواند به عنوان سیستم عاملی مناسب برای کاربران ایرانی به حساب آید. برای اطلاعات بیشتر در مورد این توزیع به وبگاه زیر مراجعه کنید.

 

توزیع های دیگری نیز از گنو/لینوکس وجود دارند که برای جلوگیری از طولانی شدن بحث، آشنایی با آنها را به خود دانش پژوه واگذار می کنیم.

 

منابع:

آشنایی با توزیع های مختلف سیستم عامل لینوکس

سیستم عامل لینوکس و توزیع های مختلف آن

 

برای اطلاعات بیشتر به مراجع زیر مراجعه کنید

توزیع لینوکس

برچسب خورده : , . Bookmark the پیوند یکتا.

2 Responses to توزیع های مختلف لینوکس

  1. houtan میگوید :

    با سلام
    لطفا ایمیج هایی که برای کوبی هست را برای دانلود یا بر روی dvd قرار دهید
    distro هایی که برای معماریی arm منتشر شده اند را پوشش دهید cubieez,Debian,arch,puppy
    linaro که به همراه برد ارایه شده حتی GCC هم ندارد ، اگر از سیستم خودتان یک ایمیج که ماجول درایور و پکیج های لازمرا دارد یک ایمیج میگرفتید خیلی راهگشا تر بود.
    باز هم از زحمت های شما متشکرم. خیلی خوشحال هستم که این برد رااز شرکت کویر خریدم

    • admin میگوید :

      سلام
      بله حتما
      ایمیج های ارائه شده زیاد هست و مدام داره روش کار میشه و خیلی بهینه شدن در آینده انشاءالله همگی روی DVD ارائه خواهد شد

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.